MOTOR YOLVERME DİRENCİ
AC ve DC motorların tork ve hızını düzenlemek amacıyla kullanılan motor yolverme dirençleri, enerji girişini kontrol etmek için kullanıldığında Motor Kontrol Dirençleri olarak adlandırılırken, Dinamik Frenleme Dirençleri ise enerjiyi frenlemek ve boşaltmak amacıyla kullanılır.
Rotorlu motorlarla birlikte yaygın olarak kullanılan Motor Kontrol Dirençleri, iletkenlerin rotordaki kayma halkalarına bağlanmasıyla çalışır. Bu kayma halkaları, direnç devresine temas sağlar. Motor Kontrol Direnci, devredeki direnç seviyesini değiştirerek hız ve torku ayarlanabilir hale getirir. Yani, daha yüksek direnç, daha düşük tork ve hız anlamına gelir.
Farklı tork ve hız kontrol seviyeleri için, Motor Kontrol Dirençleri genellikle "adım" veya "hız" kullanır. Adım/hızlar, direnç seviyeleri arasında belirli aralıklar sağlar. Önerilen Motor Kontrol Direnci genellikle 4 adım/5 hızlıdır, ancak 1 adım/2 hızlı dirençlerden başlayarak 10 adım/11 hıza kadar kullanılabilir. Genelde, daha büyük ölçekli uygulamalar ve güçlü motorlar için daha fazla adım kullanmak tavsiye edilir. Her zaman bir hız seviyesi daha olması beklenir, çünkü maksimum hız, tüm adımlarla sınırlanır; ancak motorun iç ısısını azaltmak için kalıcı bir kayma direnci gerektiğinde istisnalar olabilir.
Motor Kontrol Dirençlerinin avantajları şunlardır:
- Sınırlı tork ve sargılı rotorlu motorların hızını güvenli seviyelere getirme.
- Motor voltajlarını güvenli seviyelerde tutma.
- Aşırı ısınmayı azaltma.
- Frenleme sırasında boşa harcanan zamanı azaltma.
- Ekipmanın ömrünü uzatma.
Üç Fazlı Asenkron Motorlara Kademeli Direnç ile Yolverme:
Üç fazlı asenkron motorlara kademeli direnç ile yolvermede temel prensip, şebeke geriliminin bir kısmını yol verme direnci üzerinde düşürmek ve geriye kalan gerilimi motora uygulamaktır. Bu sayede motor, ilk kalkma anında aşırı akım çekmeden düşük gerilimle yol alabilir. Kalkma akımını azaltmak için büyük güçlü motor devresine seri olarak ayarlanmış direnç bağlanır. Kademeli olarak ayarlanan direnç kademeleri sıra ile kontaktör kontakları tarafından devreden çıkartılır.